Η Ιωάννα Παππά υποδύεται την τραγική ηρωίδα του Σοφοκλή, η οποία εξεγείρεται εναντίον της σκληρής προσταγής, που καταστρατηγεί τους άγραφους νόμους που προστατεύουν τους νεκρούς και προσβάλλει το ιερό αίσθημα της αδελφικής αγάπης, και αψηφώντας τον κίνδυνο επιχειρεί να θάψει τον αδελφό της. Η παράσταση, σε σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη, θα περιοδεύσει ανά την Ελλάδα και θα ολοκληρώσει τον κύκλο της τον Σεπτέμβριο, στο Ηρώδειο. Η πρεμιέρα της θα δοθεί στις 28 Ιουνίου στο Δημοτικό Κηποθέατρο Παπάγου.
Ποια είναι η δική σας Αντιγόνη;
Ενας άνθρωπος ο οποίος κινείται από το αίσθημα της δικαιοσύνης, της αγάπης. Εάν δεν υποστηρίξει ένας άνθρωπος τις αρχές του, χάνει την αγάπη του απέναντι τον ίδιο του τον εαυτό. Δεν μπορεί να μοιραστεί τίποτα και με κανέναν. Αυτό κινεί τη δική μου ηρωίδα.
Η επιλογή της, παρ' όλα αυτά, δεν παύει να είναι απόλυτη...
Ναι, γιατί δεν την ενδιαφέρει η απλή επιβίωση. Την ενδιαφέρει μια ζωή στην οποία μπορεί να αισθάνεται άνθρωπος. Και γι' αυτό αναλαμβάνει το 100% της ευθύνης της, δεν κάνει πίσω, δεν έχει δεύτερη σκέψη ή φόβο ακόμα και λίγο πριν από το τέλος. Θέλουμε να δείξουμε ένα πλάσμα το οποίο υπερασπίζεται το δίκιο του από αυστηρά δική του προσωπική επιλογή, γνωρίζοντας πολύ καλά τις επιπτώσεις. Βαθύτερή της επιθυμία είναι ένας κόσμος πιο ιδεαλιστικός.
Αυτόν τον ιδεαλιστικό κόσμο, για τον οποίο προσπαθεί η Αντιγόνη, τον έχουμε ανάγκη σήμερα;
Φυσικά... Τα τελευταία χρόνια διεκδικούμε το αυτονόητο. Η αλλαγή του πολιτικού σκηνικού έγινε με πρόθεση να διαφυλάξουμε ό,τι προλάβουμε κι ό,τι μας έχει απομείνει. Και σε προσωπικό επίπεδο... Είμαστε ελεγχόμενοι οικονομικά, κάτι για το οποίο δεν μπορώ να πω ότι ήταν προσχεδιασμένο με σκοπιμότητα εξαρχής ή είναι αποτέλεσμα μιας σειράς λανθασμένων αποφάσεων και εκτιμήσεων που μας έχουν οδηγήσει σε αυτό το αδιέξοδο.
Πιστεύετε ότι μπορούμε να βγούμε από αυτό το αδιέξοδο;
Επειδή έχει κρατήσει πολύ καιρό αυτή η φθορά και συντελείται μια καθοδική πορεία όλα αυτά τα χρόνια, νομίζω ότι για να επανέλθουμε σε μια πιο ευνοϊκή κατάσταση χρειάζεται χρόνος. Θα ήμασταν αιθεροβάμονες εάν πιστεύαμε ότι θα μπορούσε να αλλάξει όλο αυτό μέσα σε λίγους μήνες. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε εξαρχής σε τι κατάσταση βρισκόμαστε. Χρειάζεται υπομονή και σκέψη πίσω από τα πράγματα. Διακρίνω ότι υπάρχει έλλειψη υπομονής. Και νομίζω ότι συνεχίζει να υφέρπει αυτή η έντονη καταστροφολογία που μας είχε «δηλητηριάσει» τα τελευταία χρόνια. Υπάρχει μια πολιτική διαμάχη, μια αντιπαλότητα, μια μόνιμη σύγκρουση που δεν έχει σταματήσει. Δεν αποδέχεται εύκολα η μία πλευρά το καλό που μπορεί να προσφέρει η αντίπαλη. Είμαστε σε πολύ οριακά σημεία για να φερόμαστε αλόγιστα και με παρορμητισμό.
Ο αγώνας ανάμεσα στην Αντιγόνη και τον Κρέοντα για το νεκρό σώμα του Πολυνείκη συμπυκνώνει όλες τις εγγενείς στην ανθρώπινη κατάσταση συγκρούσεις (αρσενικού και θηλυκού, παλαιού και νέου, ιδιωτικού και κοινωνικού, δίκαιου και νόμιμου, ύπαρξης και θνητότητας, ανθρώπινου και θείου). Ο πολιτικός χαρακτήρας του κειμένου πόσο εμφανής είναι στην παράσταση;
Προσπαθούμε να δείξουμε τη σύγκρουση δύο κόσμων που οδηγεί σε αδιέξοδο. Στόχος μας δεν είναι να τονίσουμε το επαναστατικό πνεύμα ή τον πολιτικό χαρακτήρα του κειμένου του Σοφοκλή, αλλά τα γεγονότα: δύο ισχυρές προσωπικότητες υποστηρίζουν το δίκιο τους στον ίδιο βαθμό, με την ίδια ένταση, θέληση, πείσμα.
Ωστόσο η πράξη της Αντιγόνης δεν παύει να είναι μια πράξη αντίστασης. Ποια πράξη θα χαρακτηρίζατε σήμερα ως επαναστατική;
Η πρώτη σκέψη είναι να βγούμε από το ευρώ, χωρίς να ξέρω τι επιπτώσεις θα έχει μια τέτοια ενέργεια, ούτε εάν αυτό είναι σωστό ή λάθος! Επαναστατική πράξη αυτή την εποχή είναι να κινείται κανείς αθόρυβα, να σέβεται τον προσωπικό του ρυθμό, να έχει πίστη σε αυτά που γνωρίζει και αφοσίωση σε αυτά που αγαπά. Οι δυσκολίες και τα αδιέξοδα μάς καθηλώνουν, ενώ ο πραγματικός χρόνος τρέχει.
Ενα τραγικό πρόσωπο στη συνείδησή μας εξανθρωπίζεται. Υπό αυτή την έννοια θα συναντούσαμε την Αντιγόνη στη Σταδίου ή την Πανεπιστημίου;
Ναι. Είναι πολύ ανθρώπινος χαρακτήρας, την κινούν ανθρώπινα συναισθήματα και ιδανικά. Νομίζω ότι πολύς κόσμος θα μπορούσε ή έστω θα είχε την πρόθεση να ταυτιστεί με μια τέτοια ηρωίδα, που γίνεται σύμβολο εξαιτίας των πράξεών της. Πρόσωπα όπως η Αντιγόνη βρίσκονται μέσα μας. Οι καταστάσεις αλλάζουν και καλούμαστε να αντιδράσουμε.
Υπάρχει κάτι που να σας συνδέει, να σας φέρνει πιο κοντά στην ηρωίδα;
Πρόκειται για γοητευτικό πλάσμα. Με συγκινεί η σχέση της με τον Κάτω Κόσμο, το ότι πιστεύει σε κάποιες ιδέες και τις υπερασπίζεται με πείσμα και πάθος, το ότι αντιδρά, το ότι μπορεί και αγαπά.
ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΚΑΡΑΛΗ-ΕΘΝΟΣ
akarali@pegasus.gr
